Mae’r gyfrol arloesol hon yn cyflawni dau amcan. Yn gyntaf, mae’n cynnwys, am y tro cyntaf, hanes lleiafrifoedd ethnig oddi mewn i’r diwylliant Cymraeg, a hynny o ddyddiau Macsen Wledig hyd heddiw. Yn ail, mae’n dehongli amlethnigrwydd o safbwynt Cymraeg yn hytrach na Saesneg, sy’n arwain at y cwestiwn, ‘Pwy yw’r Cymry?’
Yn ogystal â’r hanes cyffredinol, ceir penodau am Gymry du, y Sipsiwn Cymreig, Gwyddelod ac Iddewon yng Nghymru, amlethnigrwydd cefn gwlad, a’r Cymry fel lleiafrif ethnig yn Lloegr.
O ran ei syniadaeth, trafodir pethau mor amrywiol â pherthynas y Cymry â threfedigaethedd a chaethwasiaeth, hybridedd grwpiau lleiafrifol, Saeson Cymraeg, a chenedlaetholdeb a hil. Wrth gloi, gofynnir ai’r Cymry yw pobl frodorol Ynys Prydain.
Table of Content
Rhestr Luniau
Rhagair
Diolchiadau
1. Cyflwyniad
2. Beth sy’n bod ar amlddiwylliannedd Eingl-Americanaidd unigolyddol?
3. Hanes Cymry – lleiafrifoedd ethnig yn yr archif Gymraeg
4. Amlddiwylliannedd Cymraeg
5. Hybridedd lleiafrifol
6. Pwy yw’r Cymry?
i. Pa mor amlethnig yw’r Fro Gymraeg wledig? Gweler Llŷn ac Eifionydd
ii. Ystyr y gair ‘Cymry’: llenorion Cymraeg o gefndir lleiafrifol ethnig
iii. Y Cymry fel lleiafrif ethnig yn Lloegr: lleiafrif heb ei gydnabod
7. Mae ’na Wyddel yn y dre – dinasyddiaeth Gymraeg a thair ideoleg: rhyddfrydiaeth, sosialaeth a chenedlaetholdeb
8. Ydy’r Cymry’n ddu? – trefedigaethwyr a threfedigaethedig
9. Y Sipsiwn Cymreig – un o ddwy bobl frodorol y Fro Gymraeg
10. Diweddglo – brodorion amlethnig Ynys Prydain
Llyfryddiaeth
Nodiadau