Alfred Jarry
Francuski dramaturg, autor powieści i wierszy, a przy tym znana, ekscentryczna postać paryskiej cyganerii przełomu wieków XIX i XX.Jarry uważany jest za prekursora surrealizmu i teatru absurdu – wtakim samym stopniu dzięki twórczości, jak i za sprawą prowokacyjnegostylu życia. Miłośnik jazdy na rowerze i broni palnej (nosił ze sobąrewolwer, którym z upodobaniem straszył ludzi), twórca humorystycznejpseudonauki znanej pod nazwą ‘patafizyka’, a traktującej o wyjątkach.Umarł w młodym wieku, wskutek gruźlicy, w której zwalczaniu niepomagał bynajmniej alkoholizm.
Za najważniejsze jego dzieło uważana jest farsa Ubu król czyli Polacy. Jej pierwowzór powstał w latach, kiedy 15-letni Jarryuczęszczał do gimnazjum w Rennes, i był wspólnym dziełem uczniówwykpiwających jednego z nauczycieli. Dwóch z tych uczniów, bracianazwiskiem Morin, już po śmierci Jarry’ego próbowało zresztą przekonaćświat literacki, że to oni są rzeczywistymi autorami dramatu. Sam Jarry zaś, po skandalicznej premierze w roku 1896, z upodobaniemnaśladował swojego bohatera. Oznaczało to mówienie ze specyficznymakcentem, przesadną komplikację zdania oraz epatowanie wulgaryzmami, jako że sama sztuka rozpoczyna się słowem ‘merdre’, przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego błyskotliwie przetłumaczonym jako ‘grówno’.
Ten sam tłumacz określa Ubu króla jako kabaret historyczny, wyśmiewający dzieje jako ciąg absurdalnych i krwawych zbrodni, korzystający przy tym ze schematów fabularnych znanych ze sztuk Shakespeare’a, a w pewnym sensie zapowiadający również szaleństwo Iwojny światowej. Więcej na ten temat można przeczytać w dołączonym dosztuki tekście Od tłumacza.
Ubu stał się bohaterem jeszcze kilku spośród napisanych przez Jarry’ego fars, niewystawianych jednak za życia autora.
Ur.
8 września 1873
Zm.
1 listopada 1907
Najważniejsze dzieła:
Ubu król czyli Polacy,
Nadsamiec,
Czyny i myślidoktora Faustrolla, patafizyka
Aynı yazardan daha fazla e-kitap / Editör
23.870 Bu kategorideki e-kitaplar
